maka
ma·ká-
pnl
1:
pambuo ng pang-uri, nagsasaad ng pagkampi o pagpanig at may kasámang gitling kapag sinusundan ng pangngalang pantangi, hal, maka-Americano, maka-Español, maka Ingles ; o ikinakabit din sa mga pangngalan o pang-uri nang walang gitling kapag pangngalang pambalana, hal makabago, makabansâ, makabayan
2:
pambuo ng pang-uri, nagsasaad ng pananhî, hal makabása, makabuti, makasamâ
3:
katulad ng maka-2 subalit ginagamit bago ang tambalan at naglalarawan na salitâng-ugat, hal makaagdong-buhay, makaalis-antok, makabagbag-loob
4:
pambuo ng pandiwa, nagsasaad ng abilidad o awtoridad na gumawâ at kumilos, hal makabása, makabilí, makasulat, makasigaw Cf NAKA-
5:
pambuo ng pang-abay, nagsasaad ng pag-uulit, hal makailan, makalima, makasampu Cf NAKÁ-
Má·ka
png |Mit |[ ST ]
:
pook na himlayan ng mabubuting kaluluwa.
ma·ka·bá·go
pnr |[ maka+bágo ]
1:
ma·ka·ban·sâ
png pnr |[ maka+bansâ ]
:
tao na nagmamahal, nagtataguyod, at handang ipagtanggol ang kapa-kanan at interes ng kaniyang bansa : NASYÓNALÍSTA,
NATIONALIST Cf PATRIYÓTIKÓ
ma·ka·bá·yan
pnr |[ maka+báyan ]
:
nagmamahal, nagtataguyod, at handang ipagtanggol ang kapakanan at interes ng kaniyang bayan : PUBLIC SPIRITED Cf PATRIYÓTIKÓ
ma·ka·bíg-at
png |Zoo |[ ST ]
:
batàng usa na medyo malaki.
Ma·ka·bó·sog
png |Mit
:
sa sinaunang lipunang Bisaya, diwatang nagbibigay ng pagkain sa mga nagugutom.
Ma·ka·bó·teng
png |Mit |[ Ted ]
:
anitong nangangalaga sa mga usa at baboy-damo.
ma·ka·bú·hay
png |Bot |[ maka+búhay ]
ma·ka·bú·hay
pnr |[ maka+búhay ]
:
nakapagbibigay ng sigla ; nakapagbibigay ng búhay.
ma·ka·hi·yâ
png |Bot |[ maka+hiyâ ]
:
haláman (Mimosa pudica ) na may pinong dahong tumitiklop kapag náhipò o násalíng at pink ang bilog at mabalahibong bulaklak, ipinasok mula sa tropikong America : ANDI-BAÍNG,
BAÍN-BAÍN,
DAMÚHIYÂ,
HARÚPAY,
HUYÁ-HUYÂ,
KIPÎ-KIPÎ,
MALAMARÍNE,
MIMÓSA,
SASAPÍREN,
TOUCH-ME-NOT,
TURÓG- TURÓG
ma·ka·í·lan
pnb |[ ST maka+ilan ]
:
ilang ulit ginawa ang isang bagay, hal “Makailan kang nalango.”
ma·ka·i·sá
png |Bot |[ maka+isa ]
:
punongkahoy na may bungang nakukuhanan ng lason sa isda.
ma·ka·lag·lág-mat·síng
pnr |[ maka+laglag-matsing ]
:
matindi at paulit-ulit na pagyugyog, gaya sa punongkahoy.
ma·ka·la·lá·wang
png |Bot |[ ST ]
:
uri ng yerbang walang silbi.
ma·ka·lan·dóng-súso
png |Mit Zoo |[ ST maka+landong-suso ]
:
uri ng isda na pinaniniwalaang nakapagpapalaki ng súso ng babae kapag kinain.
ma·ká·la·wá
pnr |[ maka+dalawa ]
:
dalawang ulit.
ma·kal·pí
png |Bot |[ ST ]
:
uri ng dalandan na ginagawâng sabon.
ma·ka·lu·mà
pnr |[ maka+lumà ]
1:
mahilig o makiling sa paggamit ng lumà o hindi na napapanahon : KONSERBATÍBO1,
MEDYÍBAL2,
OLD-FASHIONED,
VIEUX JEU
2:
may kaisipan o pananalig na laban sa pagbabago : KONSERBATÍBO1,
MEDYÍBAL2,
OLD-FASHIONED,
VIEUX JEU
ma·ka·lu·pà
pnr |[ maka+lupà ]
ma·kán
png
1:
Bot
[ST]
uri ng palay sa tubigan, maganda at mabango, may uring putî ang bigas at may uring may kulay
2:
Zoo
uri ng baboy na malinamnam ang karne kapag iniluto.
ma·ká·pag-
pnl
:
pambuo ng pandiwa, nagsasaad ng pagkakaroon ng pagkakataon, hal makapag-aral, makapagtinda, makapagbili Cf NAKÁPAG-
ma·ká·pag·pá-
pnl
:
mula sa anyong magpa-, nagsasaad ng kakayahan, ng patunay na maganap ang isang hiling, tanong, o utos, o ng pagpayag na maganap ang isang aksiyon, hal makapagpatahî, makapagpatubig Cf NAKÁPAGPÁ-
ma·ka·pál ang bul·sá
pnr |[ ma+kapal ang bulsa ]
:
maraming pera.
ma·ka·pál ang pá·lad
pnr |[ ma+kapal ang palad ]
:
sanay sa gawaing pisikal o kayâ dukhâ.
ma·ká·pat
png |Bot |[ ST ma+ika+apat ]
:
uri ng palay na nahihinog sa loob ng apat na buwan makaraang itanim.
ma·ká·pil
png |Bot |[ ST ma+ika+apat ]
:
uri ng maliit na punongkahoy.
ma·ka·pi·láy
png |Bot |[ ST ma+ika+ piláy ]
:
uri ng palay sa tubigan, mabigat, at may kulay.
ma·ka·pu·nô
png |Bot |[ Ilk Tag maka+ punô ]
1:
bunga ng niyog na may makapal at malambot na lamán na karaniwang ginagawâng minatamis
2:
uri ng niyog na may ganitong bunga.
ma·ká·sal
png |Bot |[ ST ]
:
uri ng mámaháling bigas.
ma·ka·sa·lá·nan
pnr |[ maka+sala+ han ]
:
punô ng kasalanan sa isip at gawâ.
ma·ka·sa·ri·lí
pnr |[ maka+saríli ]
1:
sariling hilig o kapakanan lámang ang iniisip at sinisikap manaig : EGOTIST2,
EGOTÍSTIKÓ1,
SELFISH
2:
walang malasákit sa ibang tao : EGOTIST2,
EGOTÍSTIKÓ1,
SELFISH
ma·ka·say·sá·yan
pnr |[ maka+saysay+an ]
:
may kasaysayan o punô ng kasaysayan : HISTORIC,
HISTORICAL,
HISTÓRIKÓ
ma·ka·sí·pol-bu·nót
png |Bot |[ maka+sipol-bunót ]
:
búko ng niyog na nagsisimula pa lámang magkaroon ng malambot na lamán.
Ma·kás·la
png |Ant |[ Tbw ]
:
ritwal ng pagdiriwang na binubuo ng paghahanda ng lason sa isda mula sa permentasyon ng anim na uri ng gulay na hinaluan ng abo, ng pagbuhos ng naturang likido sa dagat, ng paghuli sa isda, at sinusundan ng masasayang musika, awit, at sayaw.
ma·ka·tà
png |Lit
1:
tao na lumilikha, bumibigkas, o sumusulat ng tula : BÁTE,
MAGBABÁLAK,
MAMALÁYBAY,
MANNÁNIW,
MANUNULÀ,
POET,
POÉTA
2:
tao na nagtataglay ng matulaing isipan, imahinasyon, at paglikha, kasáma ang husay sa pagpapahayag ng anumang iniisip o niloloob : BÁTE,
MAGBABÁLAK,
MAMALÁYBAY,
MANNÁNIW,
MANUNULÀ,
POET,
POÉTA
má·ka·ta·lìng-pú·so
pnr |[ maka+tali+ng-puso ]
:
mapangasawa o maging asawa ; mapakasalan.
ma·ka·ta·rú·ngan
pnr |[ maka+tarong+an ]
ma·ka·tí
pnr |[ ma+katí ]
:
labis ang katí, karaniwang nauukol sa babaeng mahilig sa seks.
ma·ka·tú·pang
png |Mus |[ maka+túpa+ng ]
:
sa Sulu, uri ng gong na yari sa tanso o bronse.
ma·ka·tu·wí·ran
pnr |[ ma+ka+tuwid+an ]
1:
batay o alinsunod sa katuwiran o lohika : LOGICAL,
LÓHIKÓ,
RASONABLE2,
RASYONAL1
2:
kung sa tao, may kakayahang mag-isip ng malinaw, nauunawaan, at sang-ayon sa lohika : LOGICAL,
LÓHIKÓ,
RASONABLE2,
RASYONAL1
3:
hindi naniniwala sa hindi napapatunayan sa pamamagitan ng katwiran, lalo na hinggil sa relihiyon o kaugalian : LOGICAL,
LÓHIKÓ,
RASONABLE2,
RASYONAL1
4:
hindi absurdo : LOGICAL,
LÓHIKÓ,
RASONABLE2,
RASYONAL1
ma·ká·ya
pnr |[ ma+káya ]
:
magawâ o maisagawâ nang walang katulong ang isang tungkulin o gawain.
ma·kay·sá
png |Bot |[ ST ma+kaysa ]
:
bungangkahoy na pampurga var kamaysá